Στην ΥΑΣ δεν γίνεται διαμεσολάβηση διότι ο σκοπός της ΥΑΣ είναι αμιγώς ενημερωτικός.
Τι είναι η πολυσυζητημένη ΥΑΣ
Έχει χυθεί πολύ νομικό μελάνι το τελευταίο διάστημα για τον θεσμό της διαμεσολάβησης και ιδίως για το κατά πόσο είναι σκόπιμη, ή ακόμα και συνταγματική η διεξαγωγή της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης (“ΥΑΣ”) σε μία σειρά διαφορών, μεταξύ των οποίων και οι οικογενειακές.
H διαμεσολάβηση εισήχθη στην Ελλάδα σε συμμόρφωση με το ενωσιακό δίκαιο εδώ και μία περίπου δεκαετία, δυνάμει του Ν. 3898/2010, αλλά στην ουσία έχει αρχίσει να εξαπλώνεται και να διαδίδεται μετά τη θέση σε ισχύ του νεότερου Ν. 4640/2019, ο οποίος και θέσπισε την ΥΑΣ στο άρθρο 6, και κυρίως μετά την επανεκκίνηση των δικαστηρίων που δεν λειτουργούσαν για μεγάλο διάστημα λόγω της πανδημίας.
Το τι γίνεται σε μία ΥΑΣ διαμεσολάβησης είναι μέχρι έναν βαθμό παρεξηγημένο και η αλήθεια είναι ότι πολλοί έρχονται σε αυτήν επιφυλακτικά, ή με αρνητική διάθεση, απλώς και μόνο λόγω της υποχρεωτικότητας, θεωρώντας εσφαλμένα ότι στην ΥΑΣ ένας ξένος θα τους βάλει με το ζόρι να συζητήσουν για τη διαφορά τους.
Τι γίνεται σε μία ΥΑΣ
Να ξεκινήσουμε από το τί δεν γίνεται: Στην ΥΑΣ δεν γίνεται διαμεσολάβηση διότι ο σκοπός της ΥΑΣ είναι αμιγώς ενημερωτικός.
Κατά τη διάρκεια της διεξαγωγής της ΥΑΣ, που διαρκεί συνήθως μία ώρα, τα μέρη ενημερώνονται από τον διαμεσολαβητή ή τη διαμεσολαβήτρια:
- για τη δυνατότητα εξωδικαστικής επίλυσης της διαφοράς τους με διαμεσολάβηση
- για τα στάδια, τους κανόνες και τη διαδικασία της διαμεσολάβησης, με λεπτομερή περιγραφή των ρόλων των εμπλεκομένων, δηλαδή του διαμεσολαβητή ή της διαμεσολαβήτριας, των μερών της διαφοράς και των νομικών παραστατών τους που είναι αρωγοί της διαδικασίας, για τη μυστικότητα που τη διέπει, αλλά και για τη δυνατότητα συμμετοχής και προσώπων που δεν θα μπορούσαν να συμμετέχουν σε ένα δικαστήριο,
- για το κόστος
- Μετά το πέρας της διαδικασίας ΥΑΣ εκδίδεται και υπογράφεται πρακτικό με το οποίο απλώς πιστοποιείται η διεξαγωγή της διαδικασίας και η συμμετοχή (ή μη) των μερών σε αυτήν.
Τι γίνεται μετά
Αν μετά την ΥΑΣ τα μέρη αποφασίσουν να συνεχίσουν τη διαδικασία της διαμεσολάβησης είτε με τον ίδιο είτε με διαφορετικό διαμεσολαβητή/διαμεσολαβήτρια, συντάσσεται έγγραφο συμφωνίας υπαγωγής της διαφοράς στη διαδικασία της διαμεσολάβησης. Ειδάλλως, αποχωρούν χωρίς οποιαδήποτε αιτιολογία ή κύρωση και μπορούν να προσφύγουν στο αρμόδιο δικαστήριο για την επίλυση της διαφοράς τους.
Γιατί είναι χρήσιμη
Παρόλο που στον υπόλοιπο κόσμο στη συντριπτική τους πλειονότητα οι διαφορές επιλύονται με ανάλογους θεσμούς, στην Ελλάδα δυστυχώς η διαδικασία της διαμεσολάβησης είναι ακόμα άγνωστη και κάπως πρέπει ο κόσμος να τη μάθει. Με την ΥΑΣ δίνεται στα μέρη μιας διαφοράς μία ουσιαστική ευκαιρία, πριν περάσουν το κατώφλι του Δικαστηρίου και, ιδίως στις περιπτώσεις των οικογενειακών διαφορών, πριν από την οδυνηρή δημόσια έκθεση του σκληρού πυρήνα της προσωπικής τους ζωής, να ενημερωθούν για τη δυνατότητα να επιλύσουν τη διαφορά τους υπό άκρα μυστικότητα και υπό συνθήκες νομικού πολιτισμού.
__________
Άννα Αλεξ. Δανάλη, δικηγόρος – διαπιστευμένη διαμεσολαβήτρια